รอยแผลเป็น คืออะไร

รอยแผลเป็น คือ แผลเป็นเกิดขึ้นจากกระบวนการหนึ่งของร่างกายเพื่อที่จะทำการปิดบาดแผลนั้นให้สนิท การเกิดแผลเป็นในแต่ละคนไม่เหมือนกัน บางคนมีความเสี่ยงทางพันธุกรรมจึงมีโอกาสเกิดแผลเป็นมากกว่า โดยบริเวณที่เสี่ยงเกิดแผลเป็นได้ง่ายคือหน้าอก หลัง ติ่งหู รอยแผลเป็นที่ขา และไหล่ และหากเป็นบริเวณที่มีการเคลื่อนไหวของข้อต่อ เช่น หัวเข่าและไหล่ ก็ยิ่งทำให้แผลเป็นขยายออกกว้างขึ้นได้ง่าย ไม่ว่าจะเป็นแผลจาก

1. อุบัติเหตุ
2. แผลผ่าตัด
3. แผลไฟไหม้น้ำร้อนลวก
4. แผลปลูกผม

จะตามมาด้วยการผลิตโปรตีนชนิดหนึ่งที่ชื่อว่าคอลลาเจนเพื่อช่วยสร้างเนื้อเยื่อที่ถูกทำลายขึ้นใหม่ ทำให้บาดแผลหายเป็นปกติในที่สุด จนเมื่อเวลาผ่านไปสัก 3 เดือน คอลลาเจนใหม่ก็ยังถูกผลิตออกมาอย่างต่อเนื่อง อีกทั้งเลือดก็มาเลี้ยงมากขึ้นจนแผลนูนเป็นก้อนแข็งและแดง หากคอลลาเจนเหล่านี้หยุดสร้าง และเลือดที่มาเลี้ยงลดลง แผลเป็นจะค่อย ๆ เรียบ นุ่มลง และจางไปในที่สุด

รอยแผลเป็น สาเหตุเกิดจากอะไร

เหตุใดผิวหนังจึงไม่สามารถสมานแผลให้กลับมาเหมือนเดิมแบบไร้รอยตำหนิ  นั่นไม่ใช่สิ่งที่เราทุกคนอยากให้เป็นหรือ เรามาดูกันว่ารอยแผลเป็น เกิดขึ้นเพราะอะไรหลังจากบาดเจ็บ  เราต้องเข้าใจก่อนว่าเกิดอะไรขึ้นบ้างเมื่อเราบาดเจ็บ  ดังนั้น มาลองทำความเข้าใจกับขั้นตอนในกระบวนการสมานแผล

1. ผิวหนังแตกออกจากการบาดเจ็บและเป็นรอยแผลเป็นดำ
2. ร่างกายของคุณส่งสัญญาณให้สร้างลิ่มเลือดปิดบาดแผล เพื่อให้เลือดหยุดไหล
3. เซลล์เม็ดเลือดขาวกำจัดเศษซาก เซลล์ที่ตายแล้ว และเชื้อโรค
4. การสูญเสียน้ำจากรอยแตกของผิวหนัง จะกระตุ้นให้ผิวหนังเข้าสู่ช่วงการสมานแผล
5. การสูญเสียน้ำจะกระตุ้นไฟโบรบลาสต์ให้ทำการสร้างคอลลาเจนอย่างรวดเร็วเพื่อซ่อมแซมบริเวณที่บาดเจ็บ
6. เพื่อให้บาดแผลปิดอย่างรวดเร็ว คอลลาเจนจะถูกสะสมอย่างไร้ระเบียบแทนที่จะเรียงประสานแบบผิวหนังปกติ จึงทำให้เกิดรอยแผลเป็นขึ้น

 ประเภทของแผลเป็น

เนื่องจากการบาดเจ็บและขนาดของความเสียหายบนผิวหนังแตกต่างกัน จึงส่งผลต่อกระบวนการสมานแผลแตกต่างกัน จึงทำให้เกิดรอยแผลเป็น ลักษณะต่างกันแผลเป็นสามารถแบ่งเป็นประเภทตามลักษณะของแผลที่แตกต่างกันไป ดังนี้

1. แผลเป็นทั่วไป

แผลเป็นที่อาจคุ้นหน้าคุ้นตากันดี เพราะพบได้บ่อยที่สุด เกิดขึ้นจากกระบวนการรักษาแผลตามธรรมชาติของร่างกาย

• แผลเป็นชนิดนี้แรกเริ่มมักปรากฏเป็นสีแดงหรือสีคล้ำ
• นูนขึ้นมาจากผิวหนัง
• หลังจากนั้นจึงค่อย ๆ มีสีอ่อน
• แบนลงเมื่อเวลาผ่านไป

ซึ่งอาจใช้เวลาถึง 2 ปี แต่ใช่ว่าจะจางหายไปทั้งหมด ยังคงเหลือร่องรอยไม่น่าพึงพอใจทิ้งไว้เช่นเดียวกับแผลเป็นชนิดอื่น ๆ แผลเป็นชนิดนี้มักไม่ทำให้เกิดความเจ็บปวด อาจมีอาการคันบ้าง แต่ก็เพียงช่วงเวลาไม่กี่เดือน ลักษณะของแผลเป็นชนิดนี้ยังขึ้นอยู่กับความกว้างของแผลด้วย หากผิวหนังบริเวณขอบของแผลมาบรรจบกันเมื่อหายดี แผลเป็นนี้จะกลายเป็นเส้นบางและจาง

2. แผลเป็นคีลอยด์

แผลเป็นคีลอยด์มักมีลักษณะนูนขึ้นจากผิวหนัง ค่อนข้างเป็นมันเงา และไม่มีขนขึ้นที่แผล ในระยะแรกของแผลจะมีสีแดงหรือม่วง หลังจากนั้นสีจึงค่อย ๆ ซีดลงไป ผิวสัมผัสจะให้ความรู้สึกแข็ง ๆ คล้ายยาง เกิดจาก

• กระบวนการรักษาแผลที่คอลลาเจนถูกสร้างขึ้นมากผิดปกติ
• ทำให้เนื้อเยื่อของแผลเป็นที่เกิดขึ้นเติบโต
• จนเกินขอบเขตของแผลเดิมและขยายขึ้นเรื่อย ๆ
• แม้ว่าแผลจะหายดีแล้วก็ตาม เป็นลักษณะของคีลอยด์

แต่คีลอยด์ในบางบริเวณก็อาจเกิดเป็นก้อนนุ่ม ๆ ได้ เช่น แผลเป็นที่ติ่งหูหลังการเจาะหู แผลเป็นชนิดนี้ยังมักตามมาด้วยอาการ

• คัน
• เจ็บ
• แสบร้อน
• หากแผลตึงและเกิดใกล้ข้อต่อก็อาจส่งผลต่อการเคลื่อนไหวได้ด้วย

ซึ่งเป็นส่วนที่ต้องระวังเพราะมีโอกาสเกิดแผลเป็นชนิดนี้สูง ได้แก่ แผลบริเวณรอบ ๆ กระดูกหน้าอก แผ่นหลังส่วนบน ต้นแขนหรือหัวไหล่ และติ่งหู

3. แผลเป็นนูน

แผลเป็นนี้คล้ายคลึงกับคีลอยด์มากทีเดียว เพราะนอกจากจะเกิดจากการผลิตคอลลาเจนรักษาแผลที่ไม่สมดุลเหมือนกัน ลักษณะรูปร่างยังใกล้เคียงกับแผลเป็นคีลอยด์

• ที่มีสีแดงและนูนขึ้น
• เพียงแต่แผลเป็นนูนนั้นไม่ขยายกว้างขึ้นกว่าแผลเดิม

แผลเป็นนูนอาจจำกัดการเคลื่อนไหวให้ทำได้ไม่เต็มที่เหมือนปกติ เนื้อแผลเป็นหนาขึ้นกว่าเดิม จากนั้นค่อย ๆ แบนและเลือนลงในช่วงเวลา 2-5 ปี

4. แผลเป็นจากแผลไหม้

ผิวหนังที่ถูกไหม้อาจพัฒนาจนเกิดแผลเป็นชนิดนี้

• โดยจะทำให้ผิวหนังตึง
• อาจส่งผลให้การเคลื่อนไหวบริเวณที่เกิดแผลทำได้ไม่เต็มที่
• ที่น่ากลัวกว่านั้นคือแผลนี้สามารถเกิดลึกลงไปจนกระทบต่อกล้ามเนื้อ
• และกระทบเส้นประสาทได้

5. แผลเป็นหลุมลึก

ปัญหาสิวที่รุนแรงอาจทิ้งร่องรอยแผลเป็นไว้ไม่หาย ซึ่งแผลเป็นจากสิวนั้นมีทั้งชนิดที่เป็นหลุมลึกลงไป หรือปรากฏเป็นรอยยาวบนใบหน้า นอกจากนี้ปัญหาเกี่ยวกับผิวหนังที่เกิดจากโรค เช่น

• อีสุกอีใส
• ที่แม้จะรักษาจนหายดีแล้ว
• ก็ทิ้งรอยหลุมแผลเป็นฝากไว้ได้เช่นกัน

วิธีรักษาแผลเป็นให้จางลง

การรักษาแผลเป็นแต่ละชนิดก็มีขั้นตอนการรักษาแตกต่างกัน วิธีรักษาแผลเป็นขึ้นอยู่กับลักษณะประเภทและอายุของแผลเป็น มีหลายวิธีคือ

1. การใช้เจลหรือแผ่นซิลิโคนลดแผลเป็น

เป็นวิธีที่ง่าย สามารถหาซื้อได้ตามร้านขายยา ครีมลดรอยแผลเป็น เพียงวางเจลชนิดนี้ลงบนแผลเป็นวันละ 12 ชั่วโมง ติดต่ออย่างน้อย 3 เดือน

• ใช้สำหรับลดความแดงของแผลเป็น
• และอาจช่วยลดขนาดของคีย์ลอยด์
• หรือแผลเป็นชนิดนูนที่ไม่ขยายใหญ่ให้เล็กลงได้

2. การใช้แผ่นผ้าแปะกด (pressure dressings)

แผลเป็นจากการไหม้ขนาดใหญ่หรือจากการปลูกถ่ายผิวหนัง อาจทำให้แบนและนุ่มลงได้ด้วยการใช้แผ่นผ้าที่ยืดหยุ่นแปะกดไว้เหนือแผลเป็นตลอดทั้งวัน ประมาณ 6-12 เดือน

• วิธีนี้ยังสามารถรักษาแผลเป็นที่เป็นมานานให้จางลง
• ควบคู่กับการใช้เจล
• หรือแผ่นซิลิโคน

3. การรักษาด้วยแสงเลเซอร์

ความแดงของแผลสามารถใช้เลเซอร์ช่วยลบรอยแผลเป็นให้จางลงด้วยการเล็งไปที่เส้นเลือดในเนื้อเยื่อแผลเป็น วิธีนี้ยังถูกใช้สำหรับรักษาแผลเป็นจากสิวที่เป็นหลุมลึกให้เรียบลงได้ รวมทั้งกำจัดผิวหนังชั้นบนเพื่อกระตุ้นให้เกิดการสร้างคอลลาเจนในชั้นผิวหนังที่ลึกลงไป

• ปัจจุบันการการใช้เลเซอร์ยังไม่ได้รับการยืนยันว่าปลอดภัยและได้ผล
• การรักษาจึงควรต้องควบคุมโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านการรักษาแผลเป็นเท่านั้น

4. การฉีดคอร์ติโคสเตียรอยด์ (Corticosteroid injections)

สำหรับแผลเป็นประเภทคีลอยด์และแผลเป็นนูนที่ไม่ขยาย สามารถทำให้จางหรือยุบลงด้วยการฉีดสเตียรอยด์ ในปริมาณเข็มเล็ก ๆ ลงไปที่แผลเป็นหลาย ๆ ครั้ง ขึ้นอยู่กับชนิดของแผล และอาจต้องมีการฉีดซ้ำ ปกติจะฉีดทั้งหมด 3 ครั้ง แต่ละครั้งเว้นระยะห่าง 4-6 สัปดาห์

• เพื่อประเมินการตอบสนองของร่างกาย
• ถ้าแผลเป็นดีขึ้นจึงอาจรักษาด้วยวิธีนี้ต่อไปอีกเรื่อย ๆ

5. การฉีดฟิลเลอร์ (Dermal fillers)

เป็นการรักษาแผลเป็นหลุมสิวด้วยการฉีดสารเติมเต็มเข้าไป

• แต่อาจมีราคาแพง
• และได้ผลเพียงชั่วคราว
• ทำให้ต้องฉีดซ้ำบ่อยครั้ง

6. Skin needling

เป็นการใช้เครื่องมือชนิดหนึ่งที่ประกอบด้วยเข็มขนาดเล็กจำนวนมาก ใช้กดลงกับผิวหนังเพื่อรักษารอยแผลเป็น รอยหลุมสิวและฝ้า

• นับเป็นวิธีหนึ่งที่สามารถช่วยได้
• เพียงแต่ต้องทำบ่อยครั้ง
• หากต้องการให้เห็นผลชัดเจน

7. การผ่าตัดแผลเป็น

วิธีการรักษาที่อาจช่วยเปลี่ยนลักษณะของแผลเป็น เปลี่ยนตำแหน่ง รูปร่าง ความกว้าง รวมถึงทำให้แผลที่บริเวณข้อต่อหายตึงและการเคลื่อนไหวดีขึ้นได้ แต่วิธีนี้มีข้อระวังคือ

• อาจมีผลข้างเคียงให้เกิดแผลเป็นจากแผลผ่าตัดมาเพิ่ม
• หากใช้วิธีนี้กับแผลเป็นนูน
• ก็ยิ่งเสี่ยงที่แผลจะกลับแย่ลงกว่าเดิม

ส่วนการรักษาแผลเป็นคีลอยด์ หลังการผ่าตัดมักตามด้วยการฉีดคอร์ติโคสเตียรอยด์ทันที และไม่แนะนำให้ใช้การผ่าตัดอย่างเดียว เพราะแผลอาจโตขึ้นกว่าเดิม นอกจากการฉีดยาแล้วก็อาจรักษาด้วยรังสีเอกซเรย์และยารับประทานร่วมด้วยได้

Dsecret clinic คลินิกรักษาเกี่ยวกับผิวหนังอันดับ 1

“อย่างไรก็ตาม การรักษาที่จะให้ผลดีที่สุด ควรรักษาหลากหลายวิธีควบคู่กัน เพื่อให้ได้ผลการรักษาที่มีประสิทธิภาพสูงสุดทั้งนี้ขึ้นอยู่กับชนิดและขนาดของรอยแผลเป็นนั้นๆซึ่งไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ด้วยการรักษาเพียงวิธีเดียว”

ศูนย์ความงาม Dsecret clinic คลินิก ให้บริการดูแลรักษาแผลเป็นนูน (Hypertrophic Scar หรือ Keloid) ควบคู่การลดและป้องกันแผลเป็นจากการบาดเจ็บ หรือ ภายหลังการผ่าตัด (Prescar) ด้วยเลเซอร์ V-Multiplex เพื่อเป็นการลดและป้องกันรอยแผลระยะแรกบริเวณผิวหนังที่มีแนวโน้มจะเกิดแผลเป็นในผู้ป่วยที่มีความเสี่ยง ทั้งที่เกิดจาก

• การบาดเจ็บ
• แผลเปื่อย
• ฝี
• ภายหลังการผ่าตัด

ซึ่งสามารถลดและป้องกันการเกิดรอยแผลเป็นที่มากเกินไป รวมถึงการรักษาเติมเต็มรอยแผลเป็นชนิดหลุม (Atrophic Scar) เช่น

• รอยหลุมสิว
• อีสุกอีใส

เห็นผลลัพธ์ชัดเจนต้อง Dsecret clinic คลินิก ด้วยเทคโนโลยีใหม่ล่าสุด ดีที่สุด นำทีมบริหารโดย คุณกิ๊ก มยุริญ ผ่องผุดพันธ์ และ แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านผิวหนังเฉพาะทาง จบ ปริญญาโท จากสหรัฐอเมริกา ที่ลงมือดูแลคนไข้เองทุกเคสด้วยระดับมืออาชีพ การันตีด้วยประสบการณ์การรักษามากกว่า 10,000 เคส พร้อมผลลัพธ์ที่ดีที่สุดและความประทับใจของคนไข้จริงจนต้องบอกต่อ

ประสบการณ์ มากกว่า 15 ปีของ พญ. มริญญา ผ่องผุดพันธ์

ประสบการณ์การทำงาน

• อาจารย์แพทย์ผิวหนัง โรงพยาบาลแม่ฟ้าหลวง
• อาจารย์แพทย์ผิวหนัง โรงพบาบาลรามาธิบดี
• แพทย์ผิวหนัง โรงพยาบาลสมิติเวช
• แพทย์ผิวหนัง โรงพยาบาลกรุงเทพ

ผ่านการศึกษาจาก ( Education )

• Hair Restoration Training, Korea (2015)
• Thai Board of Dermatology, Ramathibodi Hospital (2013)
• Board of Dematopathology, Boston University, USA (2009)
• Master of Science in Dermatology, Boston University, USA (2006)
• Doctor of Medicine, Mahidol University (2001)
• Nail surgery training
• Laser expert training
• Hair expert training
• Boton university usa